Hamsin odnosno drugi dio zime počeo je posljednjeg dana januara.
To je tumačenje narodne meteorologije.
Nakon hamsina slijedi zehmerije koji se smatra manje hladnim periodom.
Dva perioda
To je period koji traje 50 dana do proljeća. Zima se, naime, dijelila na dva perioda: zehmerija koja je trajala od prve do pete sedmice, odnosno od 6. do 31. januara, i hamsin od pete do polovine jedanaeste sedmice, to jest od 31. januara do 21. marta.
U sedmoj sedmici “udara” džemre u zrak, 19. februara, danas. Džemre je turska riječ i označava zračni talas ili struju koja vodi ka postepenom popuštanju mraza i studeni u rano proljeće. Legenda kaže da, kad “pukne” prvo, vraća se život u prirodu, dolaze prvi pupoljci, i vide se prve visibabe i ljubičice.
U osmoj sedmici, 26. februara, “udara” drugo džemre u vodu, koja više ne mrzne. Treće džemre “udara” u zemlju u polovini devete sedmice, 5. marta. Označava prestanak mržnjenja i sposobnost zemlje sa sjetvu.
Snijeg padne zadnji
– Pojavljuje se pokoji mraz i snijeg koji brzo otapa. Iskustvo govori da u nadmetanju s mrazom, snijeg uvijek padne zadnji, pa makar i u po’ ljeta. Izvlačio bi se stajnjak na njive. Njive bi se ograđivale. Voćnjaci su se okopavali, prihranjivali i obrezivali. Pripremali bi se „vrtlovi“ za sadnju ranog povrća: salata, luka crvenog, luka bijelog i šećergraha – zapisao je autor “Narodnog kalendara” Izet Spahić.
Od pete do devete sedmice se vrebala prilika da se pregledaju pčele. Jesu li ostale žive i da se malo prihrane. Spahić dalje navodi kako se od sedme do trinaeste sedmice obavljalo kalemljene voćaka, prvo trešnje i smatralo se sevap poslom: “Nije se gledalo čija je njiva u pitanju.”
Vrijeme za sjetvu
Nakon ovog perioda sve do iza Aliđuna se sije žito.
Najbolje vrijeme za sjetvu je kada listaju bukve, a prema narodnom tumačenju to je značilo da ga zasigurno neće “ubiti” kasni mrazevi. U ovom periodu se uveliko već oru njive i sije grah, bundave i krompir, krešu se lipe i guli liko. Siječe se vrbovo i ljeskovo drvo za pletenje sepeta, korpi i popravku ljesa za sušenje šljiva.
