U okviru UNDP projekta „Čist Vrbas“, Centar za klimatska istraživanja iz Banjaluke je na cijelom toku rijeke Vrbas registrovao sve lokacije i izradio mapu izvora zagađenja rijeke.
Program „Čist Vrbas“ provodi Razvojni program Ujedinjenih nacija (UNDP), a finansira se sredstvima Vlade Japana i opština sliva rijeke Vrbas, u partnerstvu sa kompanijama Coca Cola i Eko Pak d.o.o.
„Po prvi put u Bosni i Hercegovini i široj regiji je urađeno ovakvo mapiranje rijeke, kojim su tačno zabilježene sve lokacije zagađenja kako bi opštine mogle planski i konkretnim aktivnostima zaštititi rijeku i njene obale. UNDP u okviru projekta „Čist Vrbas“ već nekoliko godina pomaže zaštitu Vrbasa kao prirodnog bogatstva koje ima velik i neiskorišten turistički i ekonomski potencijal“, rekao je Goran Vukmir, šef regionalne kancelarije UNDP u Banjaluci.
Tim stručnjaka je prošao cijeli tok Vrbasa u dužini od 235 km,od izvora na planini Vranici, do ušća u Savu. Evidentirano je 115 ilegalnih deponija duž čitavog toka, stepen zagađenosti obala otpadnim materijalom, kao i gustina i koncentracija pojedinih zagađivača.
„Kreirali smo jedinstvenu bazu koja se može integrisati sa svim GIS sistemima. Sve opštine u slivuVrbasa su dobile rezultate istraživanja, te prošle kroz kratku obuku za implemetaciju GIS baze podataka. Projektom je takođe izrađeno 8 mapa lokacija zagađivača na nivou opština. Ova baza daje jasan prikaz mjesta zagađenja, što će omogućiti opštinama i komunalnim preduzećima da ih uklone i saniraju. Takođe su utvrđene i kritične zone, što omogućava preventivno djelovanje“, rekao je Davorin Bajić, iz Centra za klimatska istraživanja.
Cilj mapiranja zagađenja je unapređenje kvaliteta životne sredine, te pomaganje lokalnih vlasti i građana u uklanjanju ilegalnih deponija i sprečavanju izlijevanja otpadnih voda u rijeku Vrbas.
Izvještaj sa rezultatima projekta „Kreiranje GIS baze podataka i mapiranje zagađivača u toku rijeke Vrbas“ biće predstavljen u Banjaluci 15. aprila 2014. godine, a svi prikupljeni podaci će biti dostupni javnosti na web adresi: http://bit.ly/1lMXE4r.
UNDP projekat „Čist Vrbas“ ukupne vrijednosti 1,3 miliona KM finansira se sredstvima Vlade Japana i opština sliva rijeke Vrbas, u partnerstvu sa kompanijama Coca Cola i Eko Pak d.o.o. Projekat se zasniva na privatno javnom partnerstvu, a u njemu učestvuju 13 opština sliva rijeke Vrbas, nadležna entitetska i kantonalna ministarstva i agencije, kao i privatne kompanije, sa zajedničkim ciljem da se spriječi zagađenje rijeke i njenih obala, te da se pomogne razvoj privrede i stvaranje novih radnih mjesta u lokalnim zajednicama.
