Bacanje hrane predstavlja jedan od najozbiljnijih globalnih problema s dalekosežnim ekonomskim i ekološkim posljedicama. Prema istraživanjima, više od trećine proizvedene hrane nikada se ne konzumira, što godišnje stvara gubitke od čak 230 milijardi dolara.
Ova praksa ne samo da predstavlja neefikasno korištenje resursa, već dodatno doprinosi globalnim ekološkim izazovima, uključujući emisiju stakleničkih plinova i prekomjerno iskorištavanje vode i energije.
Evropa u brojkama: Ogromni gubici hrane
U Evropskoj uniji svake godine završi na otpadu preko 88 miliona tona hrane, a zabrinjavajuće je što više od 50% tog otpada čine proizvodi koji su zdravstveno ispravni i mogli bi biti iskorišteni. To upućuje na problem ne samo u lancu opskrbe, već i u svijesti potrošača koji često kupuju više nego što im je potrebno.
Ramazan – period posta, ali i povećane potrošnje hrane
Ramazan, mjesec posta za muslimane širom svijeta, donosi specifične promjene u prehrambenim navikama. Iako je to period posta i suzdržavanja, istraživanja pokazuju da upravo tada dolazi do povećane potrošnje hrane. Iftari – večernji obroci nakon posta – često su bogati i raskošni, što dovodi do povećane potražnje za određenim namirnicama. Neke procjene pokazuju da se tokom ramazana na hranu troši više nego u bilo kojem drugom dijelu godine.
Problem bacanja hrane tokom ramazana
S obzirom na bogatu iftarsku trpezu, povećava se i rizik od bacanja hrane. Velike količine pripremljenih obroka često ne budu konzumirane u potpunosti, što doprinosi rastu prehrambenog otpada. Ovaj problem postaje još značajniji kada se uzme u obzir da se u mnogim dijelovima svijeta istovremeno milioni ljudi suočavaju s nestašicom hrane.
U islamskom učenju, briga o hrani i racionalno raspolaganje njome smatraju se dijelom ibadeta – vjerskog i moralnog činjenja dobra. Ograničavanje bacanja hrane ne samo da doprinosi održivosti, već i jača duh solidarnosti i dijeljenja, koji su osnovni principi ramazana.
Ekonomski efekti: Od rasta cijena do većih prihoda za industriju
Povećana potrošnja hrane tokom ramazana ima značajan ekonomski utjecaj, posebno na prehrambeni sektor. Trgovine, restorani i proizvođači bilježe porast prodaje, dok povećana potražnja za određenim proizvodima može rezultirati i rastom cijena. Iako ovaj period donosi ekonomske benefite, važno je pronaći balans kako bi se spriječilo nepotrebno bacanje hrane i osiguralo održivo upravljanje resursima.
Potrebna je svijest i odgovornost
Ramazan je mjesec duhovnog pročišćenja, solidarnosti i empatije, pa bi upravo on trebao biti prilika za promišljeniji odnos prema hrani. Održivo planiranje obroka, donacije viškova hrane onima kojima je potrebna i smanjenje nepotrebnog otpada trebali bi biti prioriteti, ne samo tokom ramazana, već i tokom cijele godine.
Globalna borba protiv bacanja hrane zahtijeva odgovornost svih – od proizvođača i distributera do krajnjih potrošača. Uz bolju organizaciju i podizanje svijesti, moguće je smanjiti rasipanje i osigurati da hrana dođe do onih kojima je najpotrebnija.
